Przesypiamy prawie jedną trzecią naszego życia, a jednak - jak pisał Adam Mickiewicz - "dlaczego śpią ludzie, żaden z nich nie bada".

Sen jest niezbędny dla regeneracji i przywrócenia sprawności organizmu. Pozwala oszczędzać ograniczone zasoby energii, uchronić nasze ciała przed wczesnym zużyciem, stanowi antidotum na stres. Zgoła inny jego aspekt ukazują nam marzenia senne, które chętnie opowiadamy, a przeżycia z nimi związane fascynują nas bądź niekiedy przerażają. Ta dwojaka natura snu czyni go interdyscyplinarnym przedmiotem badań.

Książka jest kolejnym już efektem współpracy naukowej Centrum Badań im. Edyty Stein z Katedrą Nauk Społecznych Uniwersytetu Medycznego w Poznaniu oraz Szpitalem Klinicznym Przemienienia Pańskiego w ramach projektu transdyscyplinarnego namysłu nad istotnymi fenomenami egzystencji ludzkiej i "budowania mostów" między humanistyką i naukami społecznymi a naukami medycznymi.

Pierwsze tego typu opracowanie w polskim kontekście glottodydaktycznym na poziomie akademickim. Zawiera omówienie koncepcji coachingu w nauce języków obcych jako formy współpracy ze studiującymi języki obce, która pomaga uczestnikom w pełniejszym zrozumieniu ich celów, zasobów, potrzeb i strategii, a także zachęca do aktywnego i świadomego zarządzania własnym rozwojem językowym. Zarządzanie to jest możliwe dzięki zyskaniu przez uczących się samoświadomości, którą rozumieć można również jako zintegrowanie wiedzy o sobie. Uczestnicy opisują je również jako moment "Aha" lub wgląd (ang. insight), od którego nie ma już odwrotu. Jedna z uczestniczek badania ujmuje to tak: "Taki moment, to było na pierwszej sesji może, takie odkrycie, że ja tak naprawdę to wszystko miałam w głowie i nie zdawałam sobie tylko z tego sprawy, i ta sesja to wszystko wycignęła ze mnie i poukładała".
Wnioski zawarte w monografii opierają się na analizie autentycznych dialogów coachingowych (ponad 36 godzin nagrań) i wywiadów ewaluacyjnych. Pozycja kompleksowo prezentuje doradztwo i coaching w nauce języków obcych jako współczesny, innowacyjny trend w dydaktyce obcojęzycznej, a także obiecujący obszar badań glottodydaktycznych.

Profesor Wiesław Jamrożek był znanym pedagogiem i historykiem wychowania, wieloletnim kierownikiem Zakładu Historii Wychowania na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Był ceniony za wnikliwe podejście do badania dziejów myśli i praktyki edukacyjnej XIX i XX wieku oraz organizowanie cyklicznych spotkań historyków wychowania. Zmarł w 2021 r.

Publikacja Z prac poznańskich historyków wychowania. Księga poświęcona pamięci Profesora Wiesława Jamrożka w siedemdziesiątą rocznicę urodzin stanowi wizytówkę naukowych zainteresowań autorów reprezentujących różne ośrodki akademickie w Polsce, którzy byli współpracownikami i przyjaciółmi naukowymi Profesora. Jest wyrazem pamięci i szacunku dla Jego osiągnięć i roli w kontynuowaniu tradycji badawczych poznańskich historyków wychowania oraz środowiska naukowego zajmującego się dziejami oświaty w Polsce.

Monografia zatytułowana Ekspresje buntu. O wyznaniach poetek została pomyślana jako swoista kontynuacja czy też kolejna odsłona badań nad współczesną literaturą kobiecą, których pierwsza część została opublikowana w tomie Pasja przemijania, pasja utrwalania. O dziennikach pisarek (2019). Prezentowane prace dotyczą tych wymiarów kobiecego buntu przeciw rzeczywistości, które pozornie nie naruszają społecznych porządków, a jednak w ostatecznym rozrachunku ukazują z wielu perspektyw wszelkie ich ułomności i niedogodności. Szczegółowemu rozpoznaniu poddane zostały wyznania Anny Świrszczyńskiej, Haliny Poświatowskiej i Justyny Bargielskiej, poetek przynależących do różnych epok literatury współczesnej, a w dodatku prezentujących swą buntowniczą postawę wobec świata na różnych etapach biografii. Ogląd ich strategii lirycznych oraz wyłaniającego się z nich przesłania pozwala prześledzić zarówno różnice w sposobach wyrażania niezgody na rzeczywistość, jak i podobieństwa buntowniczych ekspresji. Bezkompromisowe odsłanianie własnej podmiotowości i skrajnie indywidualistyczny ogląd otaczających poetki realiów to cechy wspólne i charakterystyczne dla ich twórczości - pozwalają one przy badaniu literackich wyznań poszerzyć poszczególne interpretacje o konteksty kulturowych i obyczajowych przemian w XX i XXI wieku.

Z tą książką każdy naprawdę polubi chemię organiczną. Autorzy przedstawiają nowe podejście do eksperymentalnej chemii organicznej dla początkujących tak, aby zilustrować eksperymentami cały, typowy materiał wykładowy podstawowego kursu chemii organicznej, nauczyć syntezować i charakteryzować związki organiczne oraz przedstawić typowe techniki laboratoryjne. Preparaty zostały pogrupowane odpowiednio do typów reakcji organicznych, a każdy rozdział zawiera krótki wstęp teoretyczny. Mapy transformacji i ciągi syntetyczne pokazują powiązania między preparatami oraz pozwalają usystematyzować wiedzę z chemii organicznej i dostrzec piękno syntezy organicznej, w której cel syntetyczny można osiągnąć różnymi sposobami. Książka zawiera także opis typowych technik laboratoryjnych wraz z praktycznymi wskazówkami dla studentów oraz opisy najważniejszych baz danych niezbędnych dla chemika-organika. Dodatkowo, dla wygody prowadzących pracownię oraz studentów, oznaczony został stopień trudności i czas wykonania każdego preparatu.

Trudno znaleźć poetkę, która nie popełniłaby wiersza autotematycznego. Większość z nich wypowiada się na temat procesu twórczego, rozumienia i zadań sztuki słowa, relacji poezji wobec rzeczywistości czy roli piszącej kobiety. Metapoetycka refleksja w tekstach kobiet nie tyle służy problematyzowaniu poetyckiego medium i języka, ile nakierowuje na wzmacnianą wierszem i zakorzenioną z osobistym, psychocielesnym doświadczeniu rzeczywistość - ów świat pojawiający się "na końcu języka". Metarefleksja sprzyja także samopoznaniu piszącego "ja" i jego kondycji, zagrożonej przez przemijanie, tryby historii, chorobę czy śmierć. Stąd propozycje "znikopisania" jako arspoetyki Urszuli Kozioł, metapoetyckiego opisu Joanny Pollakówny czy autotematyzmu "out of blue" Julii Hartwig. W interpretacyjnych zbliżeniach przedstawione zostają także metapoetyckie projekty Wisławy Szymborskiej (w dialogu ze Stanisławem Barańczakiem), Anny Kamieńskiej, Julii Poświatowskiej, Bogusławy Latawiec, Marzanny Bogumiły Kielar czy Julii Fiedorczuk (w zestawieniu z Julianem Przybosiem), a także wielu innych poetek współczesnych.

Przesilenie, wynikające z głębokich przemian kulturowych i zagrożeń egzystencjalnych, przynosi wraz z sobą pytanie o status nauki w ogóle, a pedagogiki w szczególności. Momenty przełomowe w rozwoju współczesnego świata nasilają zapotrzebowanie na naukowo rzetelną wiedzę o szeroko rozumianej edukacji, ale jej tworzenie, gromadzenie i systematyzacja wciąż przebiegają w sposób dość daleki od ustalonych i ujednoliconych reguł budowania nauki. Wprawdzie edukacja, w całym bogactwie jej form i procesów, coraz częściej jest przedmiotem badań, zaznacza się jednak brak teoretycznej i metodologicznej dla nich bazy, którą mogłaby być odrębna dyscyplina naukowa dysponująca nie tylko własnym przedmiotem badań, ale także własną problematyką, własnym systemem pojęć, a więc językiem, własnymi regułami budowania wiedzy o edukacji. Chociaż wielu badaczy edukacji uznaje naukową autonomię pedagogiki, to jednak silny jest również pogląd, że badania nad edukacją mogą w sposób wyczerpujący być prowadzone jedynie przez rozwinięte wcześniej i w pełni dojrzałe dyscypliny naukowe, takie jak psychologia, socjologia, historia czy filozofia.
Każda zmiana, także ta w obszarze edukacji, niesie za sobą pewien potencjał rozwoju i postępu. Publiczny dyskurs towarzyszący wprowadzanym zmianom może służyć uwalnianiu owego potencjału, staje się bowiem przestrzenią i kontekstem dla dialogów o wprowadzanych zmianach. Takie spojrzenie na edukację skłania do postawienia szeregu pytań odnoszących się do tego, co dzieje się w praktyce edukacyjnej i polskiej myśli pedagogicznej.
Dyskurs dotyczący badań nad edukacją oraz jej problemów był treścią Zjazdu Polskiego Towarzystwa Pedagogicznego, który odbył się w Poznaniu w dniach 20-22 września 2022 r., pod hasłem "Przesilenie. Budujmy lepszy świat w sobie i pomiędzy nami" i był kontynuacją pięknych oraz długich tradycji organizowania spotkań naukowych polskiego środowiska pedagogicznego. Efektem prac w zróżnicowanych tematycznie sekcjach jest kilka publikacji wieloautorskich, w tym niniejszy tom, który odzwierciedla wielowymiarowy, teoretyczno-praktyczny charakter zjazdowych dyskusji. Uczytelniamy tu relacje występujące między teorią a praktyką, między ustalonymi, w wyniku analiz teoretycznych i badań empirycznych, prawidłowościami opisującymi rzeczywistość edukacyjną a działaniami, które je przekształcają. Relacje, o których mowa, mogą być rozpatrywane jako wpływ teorii na praktykę lub wpływ zdiagnozowanych stanów praktyki na teorię.
W prezentowanym tomie mamy do czynienia z różnorodnymi narracjami i rozmaitymi formami interpretacji zjawisk dotyczących edukacji i kultury. Treści mają walory interdyscyplinarne, filozoficzne, artystyczne, ale też pragmatyczne. Obok pytań o to, jak i co badać, pojawiają się pytania zasadnicze: czym jest, a jaka winna być edukacja, kultura, sztuka? Dzięki temu rozważania zawarte w monografii same stają się cząstką przestrzeni oraz kontekstów szeroko rozumianej edukacji.
Zasygnalizowane problemy i postawione pytania znalazły wyraz w tekstach składających się na publikację. Wyodrębniono w niej dwie części: pierwszą - poświęconą kontekstom teoretycznym i drugą - zawierającą doniesienia z badań. Zatem spełniony wydaje się postulat komplementarności nauki budowanej zarówno na prezentacji wyników uzasadnionych teoretycznie badań, jak i na opracowaniach przeglądowych przedstawiających indywidualne poglądy, stanowiska i podejścia zarysowujące panoramę problemów współczesnej pedagogiki i innych dyscyplin społeczno-humanistycznych.
Czternaście artykułów tworzy dopełniający się układ treściowy, pozostający w logicznym związku ze stawianymi pytaniami badawczymi. Zastrzec tu jednak należy, iż zgromadzony materiał nie pretenduje do miana usystematyzowanej wiedzy o edukacji. Jest przede wszystkim prezentacją poglądów na ten temat przedstawicieli różnych orientacji pedagogicznych, filozoficznych, stanowi interesującą poznawczo płaszczyznę wymiany poglądów, inspirującą do własnych poszukiwań badawczych.

Obraz w historii i poza historią to czwarty w cyklu, po tomach Tło i powierzchnia obrazu (2022), Obraz jako obiekt teoretyczny (2020), Obrazy mocne - obrazy słabe (2018), zbiór artykułów poświęcony teorii i historii badań nad sztuką. Monografia jest poświęcona problematyce zogniskowanej wokół dychotomii między historycznym a estetycznym rozumieniem dzieła sztuki.
Autorami artykułów w tomie są przedstawiciele wiodących ośrodków badawczych historii sztuki w Polsce, m.in. Maria Poprzęcka (Uniwersytet Warszawski), Anna Markowska (Uniwersytet Wrocławski), Ryszard Kasperowicz (Uniwersytet Warszawski), Piotr Juszkiewicz (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu), Mariusz Bryl (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu), Stanisław Czekalski (Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu).

Książka Anny Horniatko-Szumiłowicz Twórca odzyskany. Życie i piśmiennictwo Wasyla Tkaczuka bada biografię, działalność literacką w ramach lwowskiego ugrupowania "Dwunastka" oraz nowelistyczną twórczość zapomnianego ukraińskiego pisarza lat 30. XX w., dowodząc, iż w pełni zasługuje on na przywrócenie pamięci o nim i o jego spuściźnie. Książka zawiera unikatowe wywiady, cenne fotografie, a także kilkanaście nowel i szkiców pisarza dotąd niepublikowanych w formie książkowej.

Podręcznik składa się z dwóch części. Inspiracją do napisania pierwszej z nich - Dźwięków muzyki stały się dwa wykłady prowadzone od wielu lat w ramach studiów II stopnia (magisterskich) na kierunku akustyka na Wydziale Fizyki Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu: Akustyka muzyczna oraz Akustyka środowiska. W Dźwiękach muzyki znajdziemy opis zjawisk towarzyszących powstawaniu tzn. generacji fal niosących dźwięki muzyczne.

Powstanie drugiej części książki - Dźwięków wojny związane jest z wybuchem wojny rosyjsko-ukraińskiej, kiedy 24 lutego 2022 r. syreny alarmowe i wybuchy zastąpiły szum wiatru i plusk morza. Ten fragment dotyczy zjawisk towarzyszących przenoszeniu tzn. propagacji fal niosących dźwięki wojny.

Proponowana uwadze czytelnika książka stanowi pierwszy polski przekład z opracowaniem traktatu Ambrożego z Mediolanu O wdowach (De viduis). Ambroży z Mediolanu (340-397) to jeden z najwybitniejszych łacińskich pisarzy chrześcijańskich, Doktor Kościoła, zwany również Doktorem Dziewictwa z powodu wyjątkowo wartościowych pism ascetycznych, w których ukazał ideał życia chrześcijańskich dziewic, a także wdów. Mediolańczyk uważa chrześcijańskie wdowy za osoby powołane do wyjątkowo zażyłej relacji z Chrystusem oraz do szczególnego poświęcenia na rzecz Kościoła. Ukazuje im ideał świętości, wyrastający z tradycji biblijnej i kościelnej oraz nawiązujący do najszlachetniejszych przekonań o godności wdowieństwa, które wypracował świat pogański. O wdowach to dzieło szczególnie ważne również dlatego, że wdowieństwo konsekrowane dynamicznie odradza się we współczesnym Kościele.

Jakie były źródła Perraultowskiej Oślej Skórki i Grimmowskiej Wieloskórki? W jakie kożuszki ubierały się bohaterki polskich wariantów bajki ATU 510B? Na czym polegają i z czego wynikają różnice pomiędzy francuskimi, niemieckimi i polskimi realizacjami tego wątku? W monografii Ośla Skórka, Wieloskórka i Mysi Kożuszek - baśniowe siostry. Studia nad wątkiem bajkowym ATU 51OB można znaleźć odpowiedzi na te i wiele innych pytań. Autorki proponują opowieść o baśni wyjątkowej, dotyka ona bowiem takich zagadnień jak kulturowe tabu, zachowania przemocowe czy nierówności społeczne. Jest to historia o dziewczynie, która uciekała przed własnym ojcem i ukrywała swą tożsamość dzięki nietypowemu odzieniu. Historia o wielu zakończeniach i znaczeniach.
Monografia stanowi pierwsze w Polsce studium nad wybranym wątkiem bajkowym ATU 51OB (zgodnie z klasyfikacją Aarnego, Thompsona i Uthera), które traktować można w kategorii swoistego baśniowego silva rerum. Badaczki proponują opowieść o wątku ATU 51OB, odwołując się do perspektyw reprezentowanych przez siebie filologii i koncentrując się na tekstach ludowej proweniencji, utworach literackich i towarzyszących im paratekstach, a także złożonych i warunkowanych wieloma czynnikami świadectwach odbioru. Za najważniejsze bohaterki opracowania należy uznać Oślą Skórkę, Wieloskórkę i Mysi Kożuszek - baśniowe siostry, których losy śledzą autorki, odwołując się do francuskich, niemieckich i polskich kontekstów literackich i kulturowych.